نقوش موجوداتِ ترکیبی در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران

نویسندگان

سیدهاشم حسینی

چکیده

تحقیق پیش رو، به بررسی و تحلیل موجوداتِ ترکیبیِ هارپی، اسفنکس و گریفون در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران می پردازد که علیرغم تعداد محدود، جزءِ زیباترین و اسرار آمیزترین نقوش سفالینه های اسلامی محسوب می شوند. مهم ترین اهداف این تحقیق عبارتند از: شناخت مفاهیم و منشاءِ کاربرد نقوش مزبور بعلاوة قرون رواج و انواع سفالینه های حاوی آنها در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران. لازم به ذکر است که تاکنون در رابطه با کاربرد این نقوش در هنرهای مختلف اسلامی، نظریه های گوناگونی مطرح شده است، اما اغلب آنها مصادیق مستدل و مستندی را در این زمینه ارائه نکرده اند. بدیهی است که اطلاعات مستخرج از نمونه های بکار رفته در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران، می تواند تاحدود زیادی راهگشای بسیاری از ابهاماتِ موجود در این زمینه باشد. از همین رو، ابعاد مختلف تکنیکی و مفهومی کاربرد نقوش موجودات ترکیبیِ مزبور در تعدادی از سفالینه های دوران اسلامی ایران، بصورت مستند مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. بنابر مهم ترین یافتة تحقیق، عامل واحدی را نمی توان بعنوان تنها عاملِ کاربرد این نقوش ذکر کرد بلکه مجموعه ای از عوامل و منابعِ شناخته و ناشناخته در کاربرد آنها دخیل بوده اند که مهم ترین منابع شناخته شدة آنها مفاهیم بلند عرفان اسلامی در قالب انسان-پرنده، بعلاوة برخی صورت های فلکی و اساطیر ایران باستان می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقوشِ موجوداتِ ترکیبی در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران

تحقیق پیشِ رو، به بررسی و تحلیل موجوداتِ ترکیبیِ هارپی، اسفنکس‌ و گریفون‌ در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران می‌پردازد که علیرغم تعداد محدود، جزءِ زیباترین و اسرار‌آمیزترین نقوشِ سفالینه‌های اسلامی محسوب می‌شوند. مهم‌ترین اهداف این تحقیق عبارتند از: شناخت مفاهیم و منشاءِ کاربرد نقوش مزبور بعلاوة قرون رواج و انواع سفالینه‌های حاوی آنها در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران. لازم به ذکر است که تاکنون در راب...

متن کامل

تجلی سیمرغ در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران

چکیده موضوع تحقیق پیش رو، بررسی نحوة انعکاس طرح تزیینی سیمرغ در سفالینه ها و کاشی های دوران اسلامی ایران است. نگارنده برآنست نخست با تکیه بر برخی منابع تاریخی و ادبی، در کنار شناسایی مشخصات طراحی و مفاهیم نمادین نگارة سیمرغ، علت تفاوت­های سیمرغ دوران اسلامی با سیمرغ ساسانی و همچنین فرضیة احتمال کاربرد این نقش در دوران اسلامی قبل از ورود مغولان به ایران را ردیابی نموده و سپس بطور اختصاصی انواع ا...

متن کامل

تجلی سیمرغ در هنر سفالگری دوران اسلامی‌ ایران

چکیده موضوع تحقیق پیشِ‌رو، بررسی نحوة انعکاس طرح تزیینی سیمرغ در سفالینه‌ها و کاشی‌های دوران اسلامی‌ ‌ایران است. نگارنده برآنست نخست با تکیه بر برخی منابع تاریخی و ادبی، در کنار شناسایی مشخصات طراحی و مفاهیم نمادین نگارة سیمرغ، علت تفاوت­های سیمرغ دوران اسلامی‌ ‌با سیمرغ ساسانی و همچنین فرضیة احتمال کاربرد این نقش در دوران اسلامی‌ ‌قبل از ورود مغولان به‌ ایران را ردیابی نموده و سپس بطور اختصاصی ...

متن کامل

تأثیر هنر ایران بر سفالگری چین با تأکید بر دورۀ اسلامی

ایران و چین به‌عنوان دو تمدن بزرگ و کهن، یکی درشرق آسیا ودیگری در غرب آسیا، همواره در طول تاریخ روابطی دیرینه و گسترده داشته‌اند. این دو کشور در قبل از اسلام در ایران تنها از طریق جاده زمینی و مشهور ابریشم و بعد از اسلام از راه دریایی با یکدیگر در ارتباط بودند، که این روابط در سه زمینۀ مهم تجارت، مذهب و روابط سیاسی قابل بررسی هستند. این ارتباطات و رفت‌وآمد‌های تجاری بین دو کشور در طول تاریخ تأث...

متن کامل

بررسی خاستگاه و انواع نقوش واق در هنر اسلامی

درباره نقوش واق و افسانه درخت ‌سخن‌گو، تحقیق و پژوهش بسیار اندکی انجام شده است. پژوهش در این موضوع، سبب می‌شود این نقش در تاریخ هنر اسلامی و ایرانی بیشتر شناخته شود. این مقاله درپی پاسخ به این سؤالات است: خاستگاه درخت سخن‌گو و نقوش واق چیست؟ انواع نقوش واق کدام‌اند؟ حیطه نمایشی نقوش واق در چه گستره‌ای از هنرهای اسلامی است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها، به افسانه‌های درخت ‌سخن‌گو به‌اختصار پرداخت...

متن کامل

تحلیل نقوش اسکناسهای ایران پس از انقلاب اسلامی بر اساس رویکرد بازتاب در جامعه‌شناسی هنر

پژوهش حاضر به تحلیل نقوش اسکناسهای پس از انقلاب اسلامی بر اساس رویکرد بازتاب در جامعه شناسی هنر اختصاص یافته است. این رویکرد به بررسی هرگونه تحولات اجتماعی و بازتاب آنها در آثار هنری می پردازد. بر این اساس، مسئله اصلی این است که تحولات اجتماعی پس از انقلاب اسلامی چه تأثیری بر شکلگیری و تنوع نقوش اسکناسها داشته و تا چه اندازه بازنمایی‌کننده این اتفاقات است. برای دستیابی به هدف پژوهش، نقوش 35دد ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی

ناشر: پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران

ISSN 2228-6039

دوره 17

شماره 4(زمستان 1391) 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023